ΕΞΟΡΜΗΣΕΙΣ - Οξά - Αρχαία Νάξος

O ξ ά  και   α ρ χ α ί α  Ν ά ξ ο ς

Η εκκίνηση άρχισε από το χωριό Λενικά που βρίσκεται στο ενδιάμεσο του Αγίου Νικολάου και της Ελούντας στις 12-5-2013. Βαδίσαμε σε ένα αγροτικό δρόμο περίπου τεσσάρων χιλιομέτρων και ανεβήκαμε πάνω σε ένα διάσελο. Από εκεί τραβήξαμε δυτικά και ένα πολύ ανηφορικό αρχέγονο αχνό οφιοειδές μονοπάτι μας οδήγησε στην κορφή του βουνού Οξά (υψόμ.540 μ.).

Κατά μήκος της κορυφογραμμής υπάρχουν τα ερείπια της αρχαίας πόλης Νάξος ή Ναξία ή Ναξά, « Νάξος γαρ πόλις της Κρήτης», που κατοικήθηκε οργανωμένα από το 1450 πχ. Μετά το μεγάλο σεισμό της Σαντορίνης. Ήταν κτισμένη σε στρατηγικό μέρος με προστατευτικά τείχη και ήταν απόρθητη. Είχε περίπου 30 δεξαμενές για να έχουν νερό σε περίπτωση πολιορκίας.

Βρέθηκαν νομίσματα της πόλης τα οποία έχουν στη μια όψη τον αειφόρο Δία και στην άλλη τη θεά Άρτεμις - Βριτόμαρτυς ή δελφίνι. Γίνονταν στην πόλη οι Ταλλαδίτες γυμνοί αγώνες προς τιμή του Ταλλαίου Ζευς που λάτρευαν.

Ο Θρύλος της τοπικής παράδοσης αναφέρει, ότι ένας κυνηγός της αρχαίας πόλης Ολούς (Ελούντας) καθώς κυνηγούσε παραβίασε τα σύνορα της πόλης Νάξου και κυνηγούσε στα κτήματα της. Έτσι δημιουργήθηκε μεταξύ των δύο πόλεων διπλωματικό επεισόδιο. Ο Βασιλιάς της Ολούς κατά την τότε συνήθεια πήρε πεσκέσια και με συνοδεία λίγων στρατιωτών ανέβηκε για να δώσει εξηγήσεις στο Βασιλιά της Νάξου. Την ώρας της επίσκεψης επιτέθηκε στην πόλη ο στρατός του και την κατέλαβε, έτσι εκπληρώθηκε η κρυφή επιθυμία του. Οι κάτοικοι έκρυψαν τους θησαυρούς της πόλης σε ένα από τα εννέα πηγάδια που είχαν και κατόπιν τα σκέπασαν με χώμα. Μέχρι σήμερα έχουν βρεθεί τα οκτώ πηγάδια χωρίς θησαυρό και αναζητείται το ένατο.

Ένα μέρος των κατοίκων της Νάξου πήγε στο Μυλοπόταμο και ίδρυσε την πόλη της Αξού και ένα άλλο μέρος του πληθυσμού πήγε στο νησί των Κυκλάδων Νάξο και κατοίκησε. Υπήρξε η κοιτίδα και μητρόπολη της Νάξου.

Στη δυτική μεριά του βουνού στην κορφή «Καρφί» υπήρχε αρχαίο λατομείο ακονόπετρας- λεπτόκοκκης σμυρίδας. «Ναξία λίθος λέγεται η Κρητική ακόνι». Υπάρχουν σχετικές αναφορές από τον 10ο αιώνα. Όλοι μας πήραμε μερικά ακόνια για να ακονίζουμε τα μαχαίρια.

Λίγο πριν το λατομείο σε ένα μικρό αυχένα βρίσκεται η πέτρινη εκκλησία του Τιμίου Σταυρού, στην οποία έγινε στάση για ξεκούραση και γεύμα.

Η θέα από εκεί πάνω ήταν μοναδική προς την Σπιναλόγκα, τον Άγιο Νικόλαο και τα Σητειακά βουνά. Υπήρχε μεγάλη διαύγεια και δροσερός αέρας. Ευχαριστημένοι έμειναν και οι δέκα εννέα ορειβάτισσες και ορειβάτες του Ορειβατικού Συλλόγου Μοιρών με αρχηγό τον γράφοντα.

Στη γραφική Πλάκα απέναντι από το νησί της παγκοσμίως γνωστής Σπιναλόγκας ή Καλυδών κάναμε το μπάνιο και πήραμε τον καφέ μας.-

Κείμενο : Μανόλης Δακανάλης

Φωτογραφίες : Γιώργος Σπυριδάκης

Φωτογραφίες