ΕΞΟΡΜΗΣΕΙΣ - Γ Κ Ι Γ Κ Ι Λ Ο Σ

Γ Κ Ι Γ Κ Ι Λ Ο Σ

Πολύ πρωί της 14ης Οκτωβρίου 2012 δέκα τρεις ορειβάτισσες και ορειβάτες του Ορειβατικού Ηρακλείου μεταξύ των οποίων ο γράφων και ο Μανώλης Ντρετάκης μέλος του Δ.Σ. του Ορειβατικού Μοιρών, με αρχηγό την ΄Αρια Χατζηβασίλη ανηφορίσαμε από τη δεξιά μεριά του « Ξυλόσκαλου» του Ομαλού (υψόμετρο 1226 μέτρα) από το μονοπάτι Ε4 με προορισμό την κορφή του Γκίγκιλου. Οι λιγοστοί τουρίστες λόγω της εποχής ετοιμάζονταν και αυτοί να περάσουν το ξακουστό και πανευρωπαϊκού κάλλους φαράγγι της Σαμαριάς, που αποτελεί Εθνικό Δρυμό από το έτος 1962.

Οι πρώτες ακτίνες του κοσμογυριστή ήλιου έπεφταν απέναντι στον γκρίζο, κακοτράχαλο και αφιλόξενο Γκίγκιλο (υψόμετρο 2048 μέτρα), που ορθώνεται επιβλητικά στην αρχή του φαραγγιού της Σαμαριάς και είναι τώρα και εκατομμύρια χρόνια ο φύλακας του. Γκίγκιλος σημαίνει σαπισμένος, γιατί από τις απόκρημνες πλαγιές του πέφτουν βράχια σε όλη τη διάρκεια του χρόνου. Είναι ένα ασυνήθιστο κακοτράχαλο βουνό αλπικής μορφής και έχουν χαραχθεί πολλές αναρριχητικές διαδρομές, ενώ υπάρχουν πάνω από 10 σπηλαιοβάραθρα.

Η ημέρα ήταν ηλιόλουστη χωρίς σύννεφα με κανονικές για την εποχή θερμοκρασίες. Όσο ανεβαίναμε φαίνονταν κάτω από τα πόδια μας το μαγευτικό οροπέδιο του Ομαλού, που έχει συνδεθεί με πολλά ιστορικά γεγονότα διαχρονικά σε κάθε ξένη κατοχή, αφού αποτέλεσε κρησφύγετο των επαναστατών και κάθε καταδιωκόμενου. Στην αρχή του οροπεδίου βρίσκεται ο Πύργος και η εκκλησία του Λακκιώτη οπλαρχηγού την περίοδο της Τουρκοκρατίας Χατζημιχάλη Γιάνναρη.

Συναντήσαμε στο πολύ καλά διατηρημένο μονοπάτι τα πρώτα φθινοπωρινά κρινάκια που βιάστηκαν να πεταχτούν με την πρώτη βροχόπτωση ,ενώ σφεντάμια, χαμωτοί κέδροι και η μοναδική ποικιλία κυπαρίσσια των Λευκών Ορέων με διάφορες μορφές στους κορμούς, στο ρίζωμα και στην φούντα υπάρχουν ίσαμε το δασόριο. Εδώ στην ευρύτερη περιοχή της Σαμαριάς ζει ο Κρητικός αίγαγρος το κρι-κρι ή αγρίμι μοναδικό στον κόσμο. Επίσης ενδημούν ο αγριόγατος, ο ασβός (άρκαλος), η ζουρίδα, η νυφίτσα, λαγοί, και άλλα. Η ορνιθοπανίδα είναι επίσης πλούσια και αποτελείται από γύπες (σκάρες), γυπαετούς (κοκαλάδες), χρυσαετούς κουρούνες, κοράκια, καλιακούδες και πέρδικες. Υπάρχουν μέσα στη Σαμαριά αιωνόβια, πεύκα, κυπαρίσσια, σφεντάμια και διάφορα άλλα δασικά δέντρα, που κοσμούν, στολίζουν και δίνουν μια ιδιαίτερη αίσθηση στο φαράγγι.

Συνεχίζοντας την πορεία μας βρεθήκαμε ανάμεσα σε εντυπωσιακούς σχηματισμούς βράχων, ενώ το μονοπάτι περνά κάτω από μια πέτρινη φυσική καμάρα στα 1400 μέτρα υψόμετρο, η οποία εντυπωσιάζει τον κάθε ορειβάτη. Λίγο πιο πάνω συναντήσαμε την πηγή «Λινοσέλι» ( Σελί των Ελλήνων) και ανεφοδιαστήκαμε με το κρυστάλλινο και κατάκρυο νερό της πηγής. Εδώ στην πηγή υπήρχε στην αρχαιότητα γνωστό μαντείο. Δεξιά της πηγής απλώνεται ένας πολύ μεγάλος χαλασιάς (σάρα) που καλύπτει σχεδόν ολόκληρη την ανατολική πλαγιά του όρους «Ψιλάφι» και φθάνει κοντά στην κορφή.

Η ανάβαση από την πηγή μέχρι το «Διάσελο» (υψόμετρο 1650 μέτρα) είναι πολύ ανηφορική, αλλά σε πολύ καλό οφιοειδές μονοπάτι και οι ορειβάτες επιστρατεύουν όλες τους τις δυνάμεις για την ανάβαση. Νότια από το Διάσελο αρχίζει το εντυπωσιακό φαράγγι της «Τρυπητής», που φτάνει ίσαμε τη θάλασσα του Νότιου Κρητικού Πελάγους. Το μονοπάτι Ε4 συνεχίζει δεξιά και φθάνει στο ορεινό χωριό Κουστογέρακο.

Από το Διάσελο πήραμε αριστερά τα σημάδια στη δυτική βραχώδη πλαγιά του Γκίγκιλου σε ένα υποτυπώδες μονοπάτι. Μετά από λίγο ένα σήμα κινδύνου μας προειδοποιούσε, ότι υπήρχε κάποιος κίνδυνος στο σημείο αυτό. Πράγματι πίσω από το σήμα συναντήσαμε το βάραθρο της «Καλιακούδας» βάθους 115 μέτρων. Στο παρελθόν σε διαφορετικούς χρόνους δυο άτομα εξερευνώντας το έπεσαν μέσα και έχασαν τη ζωή τους. Από εκεί τραβερσάραμε για την κορφή. Στην πορεία διαπιστώσαμε ότι σε πολλά σημεία ανάμεσα στα βράχια τα περάσματα ήταν πολύ επικίνδυνα και απαιτούνταν ιδιαίτερη προσοχή. Προχωρώντας το μονοπάτι γίνονταν όλο και πιο ομαλό μέχρι την προ κορφή. Από εκεί μέχρι την κορφή δεν υπάρχει καθόλου μονοπάτι, αλλά μόνο σημάδια πάνω στα γκρίζα και άγρια βράχια. Εμείς ακολουθώντας τα σημάδια ακροβατούσαμε με μεγάλη προσοχή πάνω στα τσουγκρωτά βράχια και μετά από είκοσι λεπτά φθάσαμε στην κορφή. Η όλη πορεία κράτησε τρεισήμισι ώρες σκληρής ανάβασης.

Στην κορυφή κατά τη μυθολογία υπήρχε ο θρόνος του Κρητογενή Δία, ενώ στις δυτικές ομαλές κορφές του όρους «Ψιλάφι» (υψόμετρο 1984 μέτρα) πραγματοποιούσε τις αρματοδρομίες του. Ανατολικά είναι ο Βολακιάς (υψόμετρο 2116 μέτρων), ανατολικά είναι η υψηλότερη κορφή των Λευκών Ορέων οι «Πάχνες» ( υψόμετρο 2453 μέτρα) . Τα Λευκά Όρη έχουν πάνω από 50 κορφές άνω των 2000 μέτρων και 55 κάτω των 2000 μέτρων, οι περισσότερες είναι σε σχήμα κώνου με μηδενική σχεδόν βλάστηση. Το σύμπλεγμα αυτό αποτελεί ένα εντυπωσιακό «σεληνιακό» τοπίο, μοναδικό στην Ελλάδα και στην Ευρώπη.

Η θέα από την κορφή ήταν φανταστική και θα έλεγα μοναδική Σε αυτό μας βοήθησε η διαύγεια της ατμόσφαιρας που φαίνονταν ακόμα και η άγρια Γραμβούσα. Διαπιστώσαμε ότι η ανάβαση στον Γκίγκιλο είναι μια από τις ωραιότερες διαδρομές στα Λευκά ΄Ορη.

Ευχαριστούμε πολύ την αρχηγό της πορείας και πρόεδρο του ΕΟΣ Ηρακλείου , Άρια Χατζηβασίλη και όλους τους συνοδοιπόρους μας για τη μοναδική αυτή εμπειρία .

Κείμενο : Μανόλης Δακανάλης - αντιπρόεδρος ΕΟΣ Μοιρών

Φωτογραφίες : Μανώλης Ντρετάκης

Φωτογραφίες