ΕΞΟΡΜΗΣΕΙΣ - Κουρταλιώτικο - Πρέβελη (2)

ΚΟΥΡΤΑΛΙΩΤΗΣ - ΠΡΕΒΕΛΗΣ

Το πρωί στις 26 Αυγούστου 2012 είκοσι τρεις ορειβάτες και ορειβάτισσες του Ορειβατικού Μοιρών με αρχηγό το Γιώργη Σπυριδάκη βρεθήκαμε μέσα στο άγριο Κουρταλιώτικο φαράγγι που σχηματίζεται από τα βουνά Κουρούπα και Ξηρό. Πήρε το όνομα Κουρταλιώτικο Φαράγγι, γιατί όταν φυσάει άνεμος ακούγονται ήχοι σαν χειροκροτήματα-κούρταλα, όπως λέγονται στην τοπική διάλεκτο. Στα μέσα του φαραγγιού κατηφορίσαμε από ένα μονοπάτι, που αποτελείται από πολλά πέτρινα σκαλοπάτια και μας οδήγησαν στις πηγές του Κουρταλιώτη ποταμού. Τεράστιες ποσότητες κατάκρυου κρυστάλλινου νερού αναβλύζουν μέσα από τα σωθικά του βουνού από διαφορετικά σημεία και σχηματίζουν ένα θεαματικό και ορμητικό καταρράκτη. Δημιουργείται ένα ποτάμι με αέναη ροή νερού και φθάνει ίσαμε το εξωτικό φοινικόδασος του Πρέβελη. Διερωτάται ο επισκέπτης, που βρίσκονται τόσες μεγάλες ποσότητες νερού? Στο σημείο αυτό νοιώσαμε το μεγαλείο της Κρητικής φύσης. Δίπλα από τις πηγές υπάρχει η εκκλησία του τοπικού Αγίου Νικολάου, που ασκήτεψε στο φαράγγι.

Φθάσαμε στη γέφυρα του Μεγάλου Ποταμού, όπου ένα περίτεχνο πέτρινο τοξωτό γεφύρι του 19ου αιώνα ενώνει τις δυο όχθες του. Εξυπηρετούσε τους μοναχούς και τους καλλιεργητές της μοναστηριακής περιουσίας στα παλιά χρόνια. Από τη γέφυρα ένας δρόμος αριστερά οδηγεί στη γραφική παραλία Αμμούδι. Στα πεντακόσια μέτρα δεξιά του δρόμου σε ένα υψωματάκι συναντάμε μια παλαιά εκκλησία πλησίον της όχθης του ποταμού και διάφορα χαλασμένα κτήρια παλιάς Κρητικής αρχιτεκτονικής με καμαρωτές πόρτες.

Στις 21-8-2012 τρία μέλη του συλλόγου μας κάναμε μια αναγνωριστική πορεία μέσα από την κοίτη του ποταμού, για το μαγευτικό φοινικόδασος του Πρέβελη. Ο Πρόεδρος του Συλλόγου Γ. Σπυριδάκης με το μέλος του Δ.Σ. Μανώλης Ντρετάκης άρχισαν την πορεία από το τοξωτό γεφύρι μέσα από το ποτάμι. Η πορεία αποδείχτηκε δύσκολη, διότι το ποτάμι είχε μεγάλη ροή, η πέτρες γλιστρούσαν και υπήρχαν δύσκολα περάσματα μέσα από τα βράχια. Στις όχθες του ποταμού οργιάζει η βλάστηση από καλάμια, λυγαριές, πικροδάφνες, λίγους φοίνικες και πλατάνια. Ο Αντιπρόεδρος Μανόλης Δακανάλης έκανε την πορεία από τις όχθες και τις παρυφές του φαραγγιού η οποία ήταν πανοραμική. Μπορούμε να παρομοιάσουμε το ποτάμι με τη " Νέδα" της Πελοποννήσου. Δεν συνιστάται να περάσουν το ποτάμι άτομα που δεν έχουν ορειβατική εμπειρία. Ελλοχεύει πάντα ο κίνδυνος για ατύχημα τόσο από τα βότσαλα, όσο και από τα επικίνδυνα περάσματα, γιατί δεν υπάρχει μονοπάτι.

Το φοινικόδασος της Πρέβελη είναι ένα εξωτικό τοπίο, που εκτείνεται από τη θάλασσα περίπου 500 μέτρα μέσα στο φαράγγι και σχηματίζεται μια λίμνη. Το παραποτάμιο αυτό φοινικόδασος είναι ένα από τα πολυτιμότερα και σπανιότερα οικοσυστήματα της Ελλάδας. Πρώτος έχει καταγράψει τους φοίνικες της Κρήτης ο πατέρας της βοτανικής Θεόφραστος (372-287 π.χ.). Είναι ενδημικό φυτό της Κρήτης, φθάνει σε ύψος 10-12 μέτρα, ζει περίπου 100 χρόνια και προτιμάει τα υγρά μέρη.

Στις 23-8-2010 από αβελτηρία και πλημμέλεια των αρμοδίων έπεσε το φοινικόδασος θύμα της πυρκαγιάς κατά το μεγαλύτερο μέρος. Ευτυχώς το φοινικόδασος αναγεννήθηκε αμέσως στο επόμενο Φθινόπωρο και διατηρήθηκαν οι φοίνικες.

Μέσα στο δάσος βρίσκεται η παλιά βυζαντινή εκκλησία του Αγίου Σάββα. Δεξιά και αριστερά της λίμνης υψώνονται απόκρημνοι βράχοι, η δε παραλία είναι μαγευτική με κρυστάλλινα νερά και κρυμμένους κολπίσκους. Στο σημείο της εκβολής του ποταμού στη θάλασσα το ποτάμι κάνει γωνία προς τα δεξιά, έτσι οι λουόμενοι έχουν τη δυνατότητα να απολαμβάνουν το μπάνιο τους άλλοτε στη θάλασσα και άλλοτε στο ποτάμι. Η όαση αυτή δέχεται χιλιάδες τουρίστες τη θερινή περίοδο και είναι πάρα πολύ γνωστή. Η πορεία μέσα στο ποτάμι κράτησε περίπου δυόμιση ώρες.

Επόμενος σταθμός μας ήταν το Κάτω Μοναστήρι που τιμάται ο ΄Αγιος Ιωάννης ο Πρόδρομος. Είχε εγκαταλειφτεί πριν από πολλά χρόνια και είχε αφέθηκε στην τύχη του, στη φθορά του αδηφάγου χρόνου και στο πλιάτσικο. Τα τελευταία χρόνια έχουν ανακαινίσει ένα συγκρότημα από κελιά και το προστατεύουν. Εντυπωσιάζουν οι πολλές ιδιότυπες καμινάδες που σήμερα δεν καπνίζουν πια.

Το πίσω μοναστήρι είναι η σημερινή μονή της Πρέβελης. Δεν γνωρίζουμε πότε ακριβώς κτίστηκε, οι ειδικοί πάντως αναφέρουν ότι οι τοιχογραφίες είναι του 14ου και 15ου αιώνα. Τιμάται η μνήμη του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου. Η σημερινή ονομασία « Πρέβελη» πρέπει να καθιερώθηκε μετά το 17ο αιώνα εξ αιτίας κάποιου ανακαινιστή. Η μονή έχει μεγάλη προσφορά και δράση. Στην Τουρκοκρατία είχαν ιδρύσει σχολείο και δίδασκαν γράμματα στα παιδιά. Προσέφερε επίσης ψωμί και χρήματα στους φτωχούς υπόδουλους Κρητικούς. Πριν από το 1821 ανέλαβε ηγούμενος ο Μελχισεδέκ Τσουδερός ένας προικισμένος μοναχός , ο οποίος οργάνωσε και εξόπλισε τον πρώτο επαναστατικό στρατό κατά των Τούρκων.

Το 1941-45 η μονή ήταν κέντρο φιλοξενίας εκατοντάδων συμμάχων και αντιστασιακών που από εκεί αναχωρούσαν για την Αίγυπτο. ΄Εχει πλούσιο μουσείο και στα κειμήλια της υπάρχει ο θαυματουργός σταυρός. Δυο φορές προσπάθησαν να τον κλέψουν οι Τούρκοι και οι Γερμανοί, αλλά δεν τα κατάφεραν. Μάλιστα λένε ότι το αεροπλάνο των Γερμανών που θα τον μετέφερε στη Γερμανία, δεν έπαιρνε μπροστά και επέστρεψαν πίσω το σταυρό. Η μονή μετά το 1960 άρχισε να παρακμάζει. ( Πηγές: Το βιβλίο του Ν. Ψιλάκη ΒΥΖΑΝΤΙΝΕΣ ΜΝΗΜΕΣ ΤΗΣ ΚΡΗΤΗΣ σελ.175-181).

Αφήσαμε τα αυτοκίνητα πάνω από την παραλία σε ένα πλάτωμα και ένα μονοπάτι με αμέτρητα πέτρινα σκαλιά μας κατέβασε στην εξωτική παραλία. Απολαύσαμε το μπάνιο μας άλλοτε στη θάλασσα και άλλοτε στα κρυστάλλινα νερά του ποταμού. Είναι πραγματικά ένα παραμυθένιο τοπίο. ΄Εμειναν όλοι ενθουσιασμένοι και ευχαριστημένοι.-

Κείμενο : Μανόλης Δακανάλης

Φωτογραφίες : Γιώργος Σπυριδάκης - Θωμάς Παρθενάκης

Φωτογραφίες