ΕΞΟΡΜΗΣΕΙΣ - Φαράγγια Ασκητών & Δικτάμου

ΦΑΡΑΓΓΙ ΤΩΝ ΑΣΚΗΤΩΝ ΚΑΙ ΦΑΡΑΓΓΙ ΤΟΥ ΔΙΚΤΑΜΟΥ

Πρωινές ώρες της 24ης Μαρτίου 2012 σταματήσαμε οκτώ ορειβάτες του Ορειβατικού Μοιρών με αρχηγό τον γράφοντα στον περίβολο της Ιεράς Μονής Αγίας Τριάδας ή Τζαγκαρόλων στο Ακρωτήρι Χανίων.

Η είσοδος της μονής μας παραπέμπει σε δυτικά πρότυπα. Η ιστορία της μονής αρχίζει από τον 17ο αιώνα και ανήκε στην πλούσια οικογένεια των Μουρτάρων. Το καθολικό της μονής είναι ένας μεγάλος επιβλητικός τρίκοχος ναός με δυο παρεκκλήσια. Είναι φρουριακού τύπου με αποθήκες αγροτικών προϊόντων και δεξαμενές νερού κάτω από την παλόστρωτη πλατεία, για να αντέχει στις εχθρικές επιδρομές. Σήμερα έχει το όνομα των ανακαινιστών Τζαγκαρόλων. Το 1821 καταστράφηκε από τους Τούρκους.

΄Ενας ασφάλτινος στενός δρόμος μας οδήγησε στην είσοδο μιας σημαντικής μονής του Ακρωτηρίου της μονής Γδερνέτου ή Γουβερνέτου. Είναι επίσης φρουριακού τύπου αφιερωμένη στη Θεοτόκο και τον τοπικό ΄Αγιο Ιωάννη τον Ερημίτη. Ανήκε στην μεγάλη και πλούσια οικογένεια Μόρμορη . Το 16ο αιώνα υπήρχε η μονή και το 1621 ηγούμενος ήταν ο Ιερεμίας Τζαγκαρόλος. Το 1821 οι Τούρκοι λεηλάτησαν τη μονή και έσφαξαν τους καλόγερους.

Ακολουθήσαμε ένα πλακόστρωτο μονοπάτι με προορισμό τη μονή της Αρκουδιώτησσας. Αριστερά μας στην απέναντι πλαγιά διακρίναμε αμυδρά το οικοδομικό συγκρότημα της κατεστραμμένης μονής του Αγίου Αντωνίου.

΄Υστερα από πεζοπορία 10 λεπτών συναντήσαμε δεξιά μας στην πλαγιά του χαμηλού όρους τα ερείπια ενός άλλου μοναστηριού. Είδαμε πέτρες πεσμένες στο έδαφος, ενώ στέκουν ακόμα δυο αρχιτεκτονικές καμάρες. Προχωρήσαμε στα ερείπια και βρεθήκαμε στην είσοδο ενός μεγάλου σπηλαίου , που φωτίζεται αμυδρά από το φως της ημέρας. Στην αριστερή μεριά της εισόδου του σπηλαίου είναι χωμένος μέσα στο βράχο ο ναός της Παναγίας. Φαίνεται να συνδέει το ελληνικό χθες με το ελληνικό σήμερα, αφού παλιά λατρεύονταν εκεί η θεά ΄Αρτεμις με μορφή αρκούδας. Τα ερείπια της μονής μας προκάλεσαν μια μελαγχολία την οποίαν όμως γρήγορα διαδέχθηκε μια δυνατή έκπληξη με το που αντικρίσαμε την πετρωμένη αρκούδα.

Στο κέντρο του σπηλαίου υπάρχει ένα ομοίωμα αρκούδας η οποία φαίνεται να σκύβει πάνω σε μια στέρνα με νερό, που προέρχεται από τους σταλακτίτες που στάζουν μέσα στη στέρνα. Η πέτρινη αυτή αρκούδα όπως αναφέρουν οι ειδικοί, ίσως είναι ένας σταλαγμίτης που διαμορφώθηκε στο πέρασμα χιλιάδων ετών.

Η τοπική παράδοση αναφέρει, ότι η αρκούδα ήταν αληθινή και έπινε το νερό της στέρνας, στερώντας το από τους καλογέρους. Παραφύλαξαν και είδαν την αρκούδα να πίνει το νερό. Κάποιος επικαλέστηκε την Παναγία και η αρκούδα πέτρωσε.

Ο Γιάννης ο αναγνώστης της παρέας με τη Βάσω και την Ειρήνη άρχισαν να ψέλνουν διάφορα τροπάρια.

Κατηφορίσαμε το πλακόστρωτο μονοπάτι σε μια πολύ επικλινή πλαγιά του άγριου φαραγγιού των ασκητών. Στην απέναντι νότια πλαγιά είδαμε δυο μικρά κυκλικά σπιτάκια και πολλές μικρές σπηλιές που ζούσαν ερημίτες. Κατεβήκαμε πολλά σκαλοπάτια μερικά από τα οποία ήταν λαξευμένα στα βράχια και αριστερά μας συναντήσαμε το σπήλαιο που ασκήτεψε ο τοπικός ΄Αγιος Ιωάννης ο Ερημίτης. Το σπήλαιο είναι στενόμακρο αρκετά μακρύ με σταλακτίτες και σταλαγμίτες.

Η τοπική παράδοση αναφέρει ότι ο ΄Αγιος έτρωγε χόρτα, είχε υποβάλλει τον εαυτό του σε πολλές κακουχίες και κυρτώθηκε, έτρεχε με τα τέσσερα και έμοιαζε με τετράποδο. ΄Ένα απόγευμα πήγε να μαζέψει χόρτα τον είδε ένας κυνηγός και νόμισε ότι ήταν ζώο και τον χτύπησε με το τόξο του. Σύρθηκε μέσα στη σπηλιά, ακολούθησε τις κηλίδες του αίματος ο κυνηγός και τον βρήκε την ώρα που πέθαινε. ΄Εκτοτε έγινε τόπος λατρείας.

Λίγα μέτρα μετά το σπήλαιο βρεθήκαμε μπροστά στον λαξευμένο στο βράχο σπηλαιώδη ναό του Καθολικού, με αρχιτεκτονική είσοδο και πρόσοψη. Τα κτίρια γύρω από το ναό είναι μεγαλοπρεπή.

Για να περνούν από τη μια στην άλλη πλευρά του χειμάρου ο αρχιτέκτονας έκτισε μια πέτρινη πλατιά γέφυρα και ένωσε τις δυο όχθες. Πάνω από τη γέφυρα έκτισε θολωτές κατασκευές που εξασφάλιζαν χώρο για την αυλή του ναού.

Ανηφορίσαμε και φθάσαμε σε ένα από τα δυο κτιστά σπιτάκια και διαπιστώσαμε ότι ήταν ένα πολύ μικρό σπιτάκι, που μόλις χωρούσε τον άνθρωπο. Οι ασκητές έτρωγαν και έπιναν λίγο νερό, ενώ προσευχόντουσαν στο θεό αμέτρητες ώρες.

Φύγαμε γεμάτοι εντυπώσεις με τα όσα είδαμε στην περιοχή αυτή και διαπιστώσαμε, ότι οι βυζαντινές μνήμες της περιοχής είναι πολύ έντονες. Θα έλεγα, ότι είναι οι ΄Αγιοι Τόποι της Κρήτης μαζί με το Αγιοφάραγγο στα Αστερούσια όρη.

Ακολουθήσαμε το μονοπάτι πάνω στην κοίτη του κακοτράχαλου και άγριου φαραγγιού των ασκητών και φθάσαμε στη θάλασσα..

΄Ενας μεγάλος βράχος δίπλα στη θάλασσα μοιάζει με καράβι. Η τοπική ιστορία αναφέρει ότι ήταν πειρατικό και έφερε πειρατές να λεηλατήσουν τα μοναστήρια. Προσευχήθηκαν οι καλόγεροι και πέτρωσε το καράβι. ΄Όπως λένε τα μεσάνυχτα ο καπετάνιος φωνάζει και προσπαθεί να πάρει το πλοίο.

Καθίσαμε πάνω στο πλοίο αρκετή ώρα μιας και η μέρα ήταν ηλιόλουστη, γευματίσαμε, απολαμβάναμε το τοπίο και συζητούσαμε αυτά τα σπουδαία πράγματα που είχαμε δει.

Η περιοχή δίπλα από το καράβι ήταν παλιά λατομείο και φαίνονται τα σημεία από τα οποία έπαιρναν τους πωρόλιθους. Τις πέτρες φόρτωναν προφανώς σε καίκια από τον αρσανά που είχαν δημιουργήσει στον μικρό όρμο που είναι λίγο πιο πέρα.

Επιστρέψαμε από το ίδιο μονοπάτι φέροντας μαζί μας μεγάλες και μοναδικές εμπειρίες.

Πηγές : Τα στοιχεία σχετικά με τα μοναστήρια προέρχονται από το βιβλίο Βυζαντινές Μνήμες της Κρήτης του Νίκου Ψιλάκη, σελ.116-126.

ΦΑΡΑΓΓΙ ΤΟΥ ΔΙΚΤΑΜΟΥ

Ξημέρωσε η 25η Μαρτίου διπλή γιορτή για τους Έλληνες του Ευαγγελισμού της Παναγίας και η Εθνική μας γιορτή της Παλιγγενεσίας από τον Τούρκικο ζυγό. Σήμερα με την βαθιά οικονομική κρίση ,την ύφεση και την τρόϊκα πάνω στα κεφάλια μας έχουμε χάσει μέρος της Εθνικής μας κυριαρχίας για να εξασφαλίσουν τους δανειστές μας. Να δούμε πότε θα ανακτήσουμε πάλι την χαμένη μας Εθνική κυριαρχία?

Από το χωριό Στύλος που είναι σε υψόμετρο 40 μέτρων πεζοπορήσαμε στο φαράγγι του Δικτάμου. Βαδίζαμε στην κοίτη του ποταμού πάνω σε βότσαλα και χοχλάκους, ενώ σε πολλά σημεία υπήρχαν κακοτράχαλα και δύσβατα περάσματα.

Στις όχθες του ποταμού σε όλο το μήκος υπήρχαν τεράστια πλατάνια, πικροδάφνες και στις πλαγιές πρίνοι, πεύκα, σφεντάμια και στους βράχους το ενδημικό βότανο της Κρήτης ο Δίκταμος ή έρωντας, εξ αιτίας του οποίου πήρε και την ονομασία

Η πανίδα είναι επίσης πολύ πλούσια καθώς σε όλο το μήκος του φαραγγιού μας κελαηδούσαν κοτσύφια ,αηδόνια και διάφορα άλλα μελωδικά πουλιά. Είναι η εποχή του ζευγαρώματος και της ΄Ανοιξης που αναγενάται όλη η φύση.

Από τα μέσα του φαραγγιού υπήρχε ροή νερού στο ποτάμι και συναντήσαμε πολλές κολύμπες. Για να τις αποφύγουμε αναγκαζόμαστε να σκαρφαλώνουμε σε μεγάλα βράχια με υπαρκτό τον κίνδυνο για ατύχημα. Οι πολλές φετινές βροχές είχαν ως αποτέλεσμα την αύξηση της ροής νερού μέσα στο φαράγγι.

Διαβήκαμε πρώτοι φέτος το φαράγγι, το οποίο δέχεται πολλούς ντόπιους και ξένους επισκέπτες τους καλοκαιρινούς μήνες. Φτάσαμε στο Κατοχώρι Κεραμειών σε υψόμετρο 400 μέτρων ύστερα από τρισίμισι ώρες θα έλεγα σκληρής πορείας.

΄Ολοι μείναμε ευχαριστημένοι και ενθουσιασμένοι με τις νέες εμπειρίες που αποκτήσαμε τις δυο μέρες πεζοπορίας στα Χανιώτικα φαράγγια.-

Οι ορειβάτες που πήραν μέρος ήταν εκτός από τον γράφοντα, ο Γιώργης Σπυριδάκης πρόεδρος, ο Μανόλης Ντρετάκης μέλος Δ.Σ. ο Γιάννης Κλιμαθιανάκης,ο Γιάννης Κωστάκης, Ο Κώστας Ιερωνυμάκης, η Βάσω και η Ειρήνη Τζαγκαράκη.

Κείμενο : Μανόλης Δακανάλης

Φωτογραφίες : Μανώλης Ντρετάκης & Γιώργος Σπυριδάκης

Φωτογραφίες