ΕΞΟΡΜΗΣΕΙΣ - Πάνας Δρώμενα- Παγκρήτια Συνάντηση Αορίου

ΠΑΓΚΡΗΤΙΑ ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΑΟΡΙΟΥ

ΠΑΝΑΣ ΔΡΩΜΕΝΑ

Του ορειβάτη Δακανάλη Μανόλη

Εκεί ψηλά στο δυτικό Ψηλορείτη στις Αμαριώτικες Μαδάρες σε υψόμετρο 1450 μέτρων στη σπηλιά του τραγοπόδαρου θεού Πάνα, διοργάνωσε ο Δήμος Αμαρίου, με τον Πολιτιστικό Σύλλογο Πλατανιών από 28-29 Ιουλίου 2018 Παγκρήτια Συνάντηση Αοριού.

Ο χώρος της εκδήλωσης και η σπηλιά του Πάνα βρίσκονται σε ένα σχετικά μεγάλο πλάτωμα καλυπτόμενο από τεράστιους πρίνους και σφεντάμια. Μέχρι το απόγευμα συγκεντρώθηκε αρκετός κόσμος και ορειβάτες από τα Χανιά, το Ρέθυμνο και από το Λασίθι. Ο Ορειβατικός Μοιρών συμμετείχε με 30 ορειβάτες και αρχηγό το Γιάννη Κωστάκη. Γύρω από το χώρο της κατασκήνωσης στήθηκαν πολύχρωμες σκηνές και δημιουργήθηκε ένα πρόχειρο μικρό παγκρήτιο χωριό.

Οι παρευρισκόμενοι είχαν την τύχη, να παρακολουθήσουν παραδοσιακή υπαίθρια τυροκόμηση από τον τυροκόμο Κωστή Δαμιανό και γεύτηκαν μαλάκα (φρέσκο τυρί) και μυζήθρα.

Ακολούθησε ομιλία από τον Άρη Κουτάκη, ο οποίος αναφέρθηκε στην ιστορικότητα της περιοχής, την αρχαία λατρεία σε σπήλαια της Κρήτης και διεξοδικά τους μύθους που έχουν πλασθεί σχετικά με τη σπηλιά του Πάνα, που ήταν δίπλα μας.

Ιδιαίτερη εντύπωση μας έκανε η συζήτηση με τους βοσκούς Παντελή Λίτινα, Μύρωνα Λίτινα και επίσης Μύρωνα Λίτινα από τα Πλατάνια, που αναφέρθηκαν σε παλιές ιστορίες του χωριού και του αοριού.

Το σπήλαιο του Πάνα είναι σχετικά μικρό και στο οποίο λατρεύονταν ο τραγοπόδαρος θεός Πάνας. Στο εσωτερικό του σπηλαίου υπάρχει σταλακτιτικός διάκοσμος και σύμφωνα με το μύθο εκεί γεννήθηκε ο Πάνας προστάτης του δάσους των βοσκών, των κυνηγών κλπ. Έμενε πάντα στη φύση σε σπήλαια, φαράγγια και έπαιζε τη φλογέρα του. Με τη μουσική του μάγευε τα πουλιά, τα ζώα και τις νύμφες του δάσους. Το σπήλαιο σήμερα χρησιμοποιείται από τους βοσκούς, ενώ η λατρεία μεταφέρθηκε στο παρακείμενο ξωκλήσι του Αγίου Μύρωνα.

Ακολούθησε πλούσιο δείπνο με τοπικά εδέσματα και κρασιά, την ώρα που ο πυρπολημένος ήλιος είχε βασιλεύσει.

Με τις ευλογίες του μέγιστου των θεών Δία, κάτω από το ολόγεμο φως του φεγγαριού, του καθαρού έναστρου ουρανού γεμάτου από μυστήρια, πλημμύρισε η περιοχή με μελωδικούς ήχους, από τη λύρα του δάσκαλου της κρητικής μουσικής Αντώνη Ξυλούρη ή Ψαραντώνη και των συνεργατών του. Το κέφι με τραγούδια και χορούς συνεχίστηκε και μετά τα μεσάνυχτα. Περί ώρα 3,30 πρωινή μας ξύπνησε η καντάδα που μας έκαναν νέοι της περιοχής με μαντολίνο και μαντινάδες. Ήταν κάτι το απρόσμενο για μας, θα έλεγα μοναδικό και μας έφερε πίσω στις παλιές εποχές.

Το προηγούμενο βράδυ εμφανίστηκε ένα «ματωμένο Φεγγάρι», γιατί είχαμε τη μεγαλύτερη έκλειψη της σελήνης. Ματωμένη όμως ήταν και η Κόκκινη παραλία στο Μάτι της Ανατολικής Αττικής με τους τόσους πολλούς νεκρούς.

Το πρωί ακολούθησε θεία λειτουργία στο ξωκλήσι του Αγίου Μύρωνα, που γιόρταζε ο άγιος. Ύστερα μας προσφέρθηκε η δεκάτη από τον Πολιτιστικό Σύλλογο Πλατανιών.

Από το χώρο της συγκέντρωσης 14 ορειβάτες του Ορειβατικού Μοιρών χωθήκαμε μέσα στα χαοτικά σπλάχνα ενός άτσαλου, άγριου φαραγγιού κατάφυτου με πρίνους και πεύκα με προορισμό το χωριό Πλατάνια. Δεν υπήρχε χαραγμένο μονοπάτι, αλλά η διαδρομή που ακολουθούσαμε, ήταν πρόσφατα σεσημασμένη. Υπήρχε μεγάλη κατωφέρεια με σαθρό έδαφος και ελλόχευε ανά πάση στιγμή ο κίνδυνος ατυχήματος. Στο διάβα μας συναντήσαμε τον Κισσόσπηλιο και λίγο πιο κάτω το Ψακόνερο με κατάκρυο νερό.

Στα βράχια κρέμονταν ο δίκταμος ή έρωτας και ευωδίαζε το φαράγγι. Μετά από δυόμιση ώρες σκληρής κατάβασης φθάσαμε στον σπηλαιώδη ναό του Αγίου Αντωνίου (υψ810μ), ο οποίος βρίσκεται στην άκρη ενός πλατώματος, ο οποίος περιβάλλεται από δάση πεύκων. Παράλληλα με μας περνούσε το φαράγγι και ο Ορειβατικός Σύλλογος Χανίων.

Η πορείας μας συνεχίστηκε μέσα στο άγριο φαράγγι των Πλατανιών, ακολουθώντας ένα φιδίσιο μονοπάτι που σε πολλά σημεία είναι σμιλευμένο μέσα στα βράχια. Κάτω από τα πόδια μας υπήρχε χάος, μας προστάτευαν όμως τα ξύλινα κιγκλιδώματα, που έχουν τοποθετηθεί στα επικίνδυνα μέρη.

Το φαράγγι αναπτύσσεται από το χωριό Πλατάνια και στην αρχή του ο επισκέπτης συναντά παλιούς ελαιώνες με αιωνόβιες ελιές σε πεζούλες. Η είσοδος του φαραγγιού οριοθετείται από κατακόρυφους ασβεστολιθικούς γκρεμούς, με εντυπωσιακά ιδιάζοντα χρώματα οξειδίου του σιδήρου, που βάφουν τους ασβεστολιθικούς βράχους. Βραχοσκεπές, μικρές και μεγάλες σπηλιές κάνουν αισθητή την παρουσία τους σε όλο το μήκος της διαδρομής.

Στα απρόσιτα αυτά γκρεμνά φωλιάζει μεγάλος αριθμός αρπαχτικών πουλιών, όπως μια μεγάλη αποικία γυπών ή σκάρες, γεράκια, κοράκια, καλιακούδες, ένας γυπαετός (κοκαλάς) και άλλα αρπακτικά πουλιά.

Στα μέσα της διαδρομής συναντάμε μια πέτρινη φυσική καμάρα που μοιάζει με αψίδα και είναι ιδανικό μέρος για φωτογραφίες.

Η περιοχή συνδυάζει την αγριάδα των Κρητικών βουνών με την πλούσια χλωρίδα-πανίδα και προστατεύεται από το δίκτυο NATURA 2000. Αποτελεί δε καταφύγιο άγριας ζωής.

Μέχρι τα Πλατάνια (υψ420μ) μας πήρε ακόμα μια ώρα και ένα τέταρτο. Το χωριό Πλατάνια είναι ζωντανό και κρατάει τους νέους σε σύγκριση με άλλα χωριά. Να μην ξεχνάμε, ότι από το χωριό Πλατάνια κατάγεται η Καλλιρόη Σιγανού-Περέν, η οποία τον περασμένο αιώνα ήταν λόγια, δημοσιογράφος, εκδότρια και η πρώτη ελληνίδα φεμινίστρια. Επίσης είναι η γενέτειρα του αείμνηστου δασκάλου της Κρητικής μουσικής Λεωνίδα Κλάδου.

Η Παγκρήτια Συνάντηση του Αοριού μας άφησε άριστες εντυπώσεις, το μάτι σάρωνε συνεχώς διαφορετικές παραστάσεις, περπατήσαμε σε άγνωστα τοπία και αποκτήσαμε νέες εμπειρίες. Ευχόμαστε η παραπάνω εκδήλωση να γίνει θεσμός.

Συγχαρητήρια στο Δήμο Αμαρίου και ιδιαίτερα στο διοργανωτή αντιδήμαρχο Βασίλη Κλάδο, τον Πολιτιστικό Σύλλογο Πλατανιών, τους εθελοντές, τους Σαμαρείτες, τους χορηγούς, τους επώνυμους και ανώνυμους οι οποίοι εργάστηκαν και έφεραν εις αίσιο πέρας την παραπάνω διοργάνωση.

Κείμενο : Μανόλης Δακανάλης

Φωτογραφίες: Γιώργος Σπυριδάκης & Μανόλης Δακανάλης

Φωτογραφίες